Diagnose endometriose

Mogelijke diagnostische onderzoeken:

• gynaecologisch inwendig onderzoek
• echoscopie en MRI
• Laparoscopie (kijkoperatie)

Tijdens het inwendig vaginaal onderzoek probeert de arts endometrioseplekken te zien of te voelen. Dat lukt soms bij plekken achter de baarmoedermond, tussen de baarmoeder en de endeldarm en aan de ophangbanden van de baarmoeder. Ook een vergrote eierstok kan bij dit onderzoek worden ontdekt. Soms doet de gynaecoloog het onderzoek met een vinger in de anus (rectaal toucher) om eventuele endometrioseplekken tussen de endeldarm en de baarmoeder te voelen. Voor (vooral jonge) vrouwen kan een dergelijk onderzoek emotioneel belastend zijn en kan het aan te raden zijn om direct een echo te maken.

Een echografie en/of een MRI onderzoek kunnen zeer nuttig zijn in het aantonen of uitsluiten van endometriose. Hierbij is het belangrijk te weten dat de diagnose endometriose graad 1-2 niet zichtbaar is bij deze onderzoeken. De uitgebreide vorm van endometriose, graad 3-4, kan wel goed in beeld gebracht worden.

Beide onderzoeken hebben voor- en nadelen.

Voor- en nadelen van het echografisch onderzoek:

Voordeel van de echografie is dat het onderzoek beschikbaar is in iedere gynaecologische praktijk en er door de patiënte directe feedback kan worden gegeven. Nadeel van de echografie is dat het resultaat sterk afhankelijk is van de kennis en specifieke ervaring van degene die de echo uitvoert; diegene moet ervaring hebben met het herkennen van de specifieke echografische kenmerken van de diagnose endometriose. Daarbij beperkt het onderzoek zich tot de organen in het kleine bekken.

MRI onderzoek bij Endometriose in Balans

Voordeel van MRI onderzoek is dat er een overzicht van de hele buik gemaakt kan worden. Bovendien is de beoordeling van het onderzoek minder afhankelijk van de kennis en ervaring van slechts een onderzoeker, omdat anderen de plaatjes ook goed kunnen beoordelen. Nadeel van het MRI onderzoek is dat het maken van een MRI onderzoek specifiek voor endometriose niet direct tijdens het spreekuur uit te voeren is en  soms niet in ieder ziekenhuis beschikbaar is. Tot slot zijn er patiënten met claustrofobie die de het onderzoek te angstig vinden, waardoor het niet plaats kan vinden. Het onderzoek is gevoelig voor bewegingen van de patiënt en of de organen van de patiënt.

Voor een goede beeldvorming is het van belang dat u tijdens het onderzoek zo min mogelijk darmactiviteit heeft en uw darmen leeg zijn. Hiervoor krijgt u een recept mee voor een zetpil. Deze dient u 3 uur voor het onderzoek in te brengen.

Wij vragen u om 4 uur voor het onderzoek niet meer te eten maar alleen heldere niet koolzuurhoudende vloeistoffen drinken.

Diagnostische laparoscopie staat voor een kijkoperatie onder narcose. Hiermee kunnen oppervlakkige haarden van endometriose (relatief vroege stadia) gezien worden die met echografie of een MRI onderzoek niet in beeld komen. Deze kunnen afhankelijk van de uitbreiding meteen weggehaald worden. De meer gevorderde stadia van endometriose komen ook in beeld. De behandeling hiervan is echter vaak ingrijpend en wordt alleen uitgevoerd na een uitgebreide voorbereiding. Ook de diagnostische laparoscopie (kijkoperatie) is afhankelijk van de specifieke kennis en ervaring van de operateur, ten aanzien van endometriose.

Na het onderzoek krijgt u direct te horen wat de bevindingen zijn; of de diagnose endometriose waarschijnlijk is, in welke gradatie en op welke plekken. Vervolgens krijgt u ook een eerste advies ten aanzien van de behandelmogelijkheden. Dit wordt genoteerd en uitgelegd aan de hand van een tekening.

Verschillende vormen diagnoses endometriose zijn:

• Adenomyose
• Endometriose graad 1 en 2
• Endometriose graad 3 en 4

Adenomyose

Adenomyose is een vorm van endometriose waarbij het baarmoederslijmvlies zich bevindt in de spierwand van de baarmoeder. Deze goedaardige afwijking reageert op dezelfde manier op de vrouwelijke hormonen (oestrogeen en progesteron) als het slijmvlies in de baarmoeder, namelijk cyclisch dikker worden, afstoten en bloeden

Endometriose graad 1 en 2

Het merendeel van de vrouwen met endometriose heeft endometriose graad 1-2 (90%). We spreken dan over een oppervlakkige vorm. Bij vrouwen met deze vorm worden er geen afwijkingen gevonden bij lichamelijk, echografisch of MRI-onderzoek. Graad 1-2 endometriose noemen we mild, maar dit zegt niets over de ernst van de (pijn)klachten

Endometriose graad 3 en 4

Bij de diagnose endometriose graad 3 en 4 spreken we van diep invasieve endometriose. Ongeveer 10% van alle vrouwen met endometriose heeft deze vorm (naar schatting 40.000 vrouwen in Nederland). Hierbij kunnen oa de darm, blaas, eierstokken of middenrif aangedaan zijn. Dit kan meestal aan de hand van lichamelijk en echografisch onderzoek worden vastgesteld, maar soms is een MRI of laparoscopie nodig om de ziekte goed in kaart te brengen.